Vegan broodbeleg – een complete lijst

De nummer één vraag van nieuwe vegans, die ik steeds opnieuw voorbij zie komen op Facebook, is 'Wat kan ik op mijn brood doen?'. Brood (vooral volkorenbrood) is een gezonde en makkelijke maaltijd. Het is een goede bron van jodium en B-vitamines.

Vegan broodbeleg hoeft gelukkig helemaal niet ingewikkeld te zijn. Als je een beetje rondkijkt in de supermarkt (buiten het schap met de pindakaas en jam), is er verrassend veel keus. Ik maak het extra makkelijk voor je met deze uitgebreide lijst van hartig en zoet beleg. 

Hartig

Hartig beleg lijkt op het eerste gezicht misschien ingewikkeld als je vegan wordt, want vleeswaar en kaas vallen af. Of toch niet? Er komen steeds meer lekkere vegan kazen, worst en paté op de markt. Maar ook zonder vervangers kun je een heerlijk hartige vegan boterham maken.

• Hummus. Dit is een categorie op zich, met naturel en pittige varianten, kerriehummus, bietenhummus, pompoenhummus en zelfs chocohummus.
• Pindakaas, tahin, notenpasta's en zadenpasta's. Heb je bijvoorbeeld wel eens pompoenpitpasta gehad? Supermarkten hebben steeds meer van dit soort pasta's, maar voor een echt uitgebreid assortiment kun je eens bij een biowinkel kijken.
• Groentespreads. Deze vind je bij het andere broodbeleg. Ik ben vooral fan van de sandwichspreads van Mister Kitchen. Andere merken zijn bijvoorbeeld Zonnatura en Aoste. Denk ook eens aan guacamole of baba ganoush.
• Tapenade en pesto. Deze staan bij de maaltijd- en borrelproducten, maar ze zijn ook heel lekker op je boterham. Check even goed of er geen kaas of vis in verwerkt is.
• Zonnebloempitspreads. Dit is een hele eigen categorie van frisse romige spreads. Je vindt deze onder andere bij Aldi en bij biowinkels, bijvoorbeeld van het merk Zwergenwiese.
• Vegan paté, filet Americain, boterhamworst, kipfilet en andere vegan 'vleeswaar'. Kijk naar merken zoals Vegetarische Slager, Tartex, Quorn, Kips en AH huismerk.
• Broodsalades, zoals de appel-selleriesalade en komkommer-venkelsalade met vegan mayo van Johma en de kip-kerriesalade van de Vegetarische Slager.
• Vegan kaas en roomkaas. Bijvoorbeeld van Oatly, Violife, AH huismerk, Wilmersburger of Soyananda. Dit is te koop bij grotere supermarkten en biowinkels.
• Tofu en tempeh. Rooktofu met een beetje zout is heel lekker op brood. Dunne plakjes gewone rauwe tofu met een beetje kala namak lijkt op gekookt ei. Je kunt ook zelf tempeh bacon maken.
• Sausjes. Als het bij de warme maaltijd kan, kan het ook op brood. Denk bijvoorbeeld aan satésaus, ketchup, mosterd, sambal of piccalilly. Bak een vegan burger en maak een burgerboterham met sla, tomaat en ketchup. Of doe een restje tempeh manis met satésaus op je brood. Met een beetje fantasie maak je zo ook goddelijk lekkere tosti's.
  
• Margarine en mayonaise. Voor het witte basislaagje op je boterham kun je plantaardige margarine of (populair in de VS) vegan mayo gebruiken. Dat is gezonder dan roomboter.
• Zelfgemaakt. Zelf broodbeleg maken is zo gebeurd. Denk bijvoorbeeld aan tofu-'eier'salade,  kip'-kerriesalade, linzen-kerriespread, vegan kaas, cottage cheese of roomkaas. Hummus kun je ook heel lekker zelf maken, in allerlei varianten zoals 'umami hummus', maar meestal ben ik daar te lui voor.

Groente en fruit

Groente en fruit zijn het gezondste broodbeleg. Je kunt ze zowel los gebruiken, als in combinatie met andere soorten broodbeleg.

• Fruit: banaan, aardbei, kiwi, appel, bessen, granaatappelpitjes etc.
• Groente: komkommer, tomaat, radijs, rucola, sla, tuinkers, kiemen, augurk, paprika etc.
• (Gebakken) appel met kaneel
• Gebakken champignons
• Plakjes avocado met een beetje zout
• Gegrilde groentes (courgette, aubergine, paprika). Dit is ook kant-en-klaar te koop. Vers of uit de diepvries.

Zoet

Heel veel zoet beleg zoals jam en appelstroop is van nature veganistisch. Heb je zin in een ouderwetse boterham met chocopasta of hagelslag? Geen probleem, want ook van deze producten zijn vegan versies!

• Jam. Dit is bijna altijd vegan, met plantaardige pectine als geleermiddel.
• Appelstroop. Altijd vegan!
• Speculoospasta en koekjes. Deze zijn allebei 'accidentally vegan' en super lekker. Als je nog nooit koekjes op brood hebt gegeten, zeker eens proberen!
• Pure chocolade hagelslag, vlokken en wit/bruine mix hagel. Kijk goed op de verpakking, want soms zit er melk of botervet in chocohagel.
• Chocopasta. Goedkope chocopasta en duopasta zijn verrassend vaak vegan. Bijvoorbeeld van AH Basic of Quino. Er zijn ook gezondere chocopasta's te koop op basis van notenpasta.
• Blauwe muisjes en witte anijshagel. In de rode muisjes zit een kleurstof uit luizen, maar de blauwe muisjes en witte hagel zijn vegan!
• AH fruithagel. Ook in fruithagel zit meestal dierlijke kleurstof, maar die van AH huismerk is helemaal plantaardig.
• Kokosbrood. Het meeste kokosbrood bevat gelatine of honing, maar Theunisse maakt ook drie vegan varianten (naturel, mango en bosvruchten).
• Agavestroop of dadelstroop. Dit zijn fijne alternatieven voor honing.
• Pannenkoekenstroop en bruine suiker. Altijd vegan!

Combinaties

Boterhammen (en tosti's!) met een combinatie van meerdere soorten beleg zijn éxtra lekker. Ik geef hier een paar suggesties, maar de mogelijkheden zijn natuurlijk eindeloos.

• Plakjes tomaat of komkommer met basilicumpesto
• Hummus met gegrilde groente
• Hummus met tomaat en plakjes olijven
• Zonnebloempittenspread met kiemen
• Tapenade met rucola of sla en tomaat
• Muhammara met plakjes avocado
• Bieten- of kerriehummus met plakjes radijs
• Vegan kaas met tomaat en Italiaanse kruiden (koud of als tosti)
• Pindakaas en hagelslag
• Pindakaas met plakjes banaan (dit is ook heerlijk als tosti!)
• Tahin met appelstroop

Zo, nu heb je voor eens en altijd antwoord op de vraag 'wat moet ik dan op mijn brood eten?'. Heb ik nog dingen over het hoofd gezien? Wat is jouw favoriete broodbeleg?